Bắt đầu từ đâu nhỉ?

Sau chuỗi ngày dài sống buông thả không mục đích, tôi cảm thấy chán ngấy cuộc sống như vậy nên bắt đầu tìm đến những video truyền động lực và "đắm mình" vào hành trình self-help. Thế nhưng, đôi khi sự tràn lan của thông tin lại khiến tôi ngợp thở và quên mất mục đích ban đầu của việc xem video hay đọc sách là gì. Kết quả là, tôi lại quay về với cuộc sống cũ, rồi một thời gian sau, cảm giác chán nản lại ập đến, và tôi lại tìm đến những giải pháp tương tự. Đó thực sự là một vòng luẩn quẩn đáng bực bội.

Cuộc sống như một vòng lặp

Nếu bạn hỏi điều tôi ghét nhất là gì, tôi sẽ không ngần ngại trả lời rằng đó chính là cảm giác vô định, lênh đênh không biết đi về đâu này. Bạn bè tôi thường bảo, nếu không biết làm gì thì hãy lập gia đình. Tôi đã thực sự cân nhắc lời khuyên này (và tôi hoàn toàn nghiêm túc). Ý tưởng này xuất phát từ suy nghĩ rằng, để thoát ra khỏi vòng lặp hiện tại, có lẽ tôi cần một sự thay đổi lớn, một điều gì đó hoàn toàn mới mẻ. Tuy nhiên, một luồng suy nghĩ khác lại trỗi dậy trong tôi: nếu như với cuộc sống độc thân, tự do, thích làm gì thì làm mà tôi vẫn chưa thể thoát khỏi vòng luẩn quẩn này, thì liệu gánh thêm trách nhiệm gia đình có thực sự giúp tôi? Tôi e rằng không. Khi có thêm gánh nặng, người ta thường có xu hướng đi chậm hơn và đưa ra những quyết định thận trọng hơn, hướng đến sự ổn định thay vì những đột phá mang tính rủi ro. Mà sự chậm rãi và ổn định lại chính là những yếu tố nuôi dưỡng vòng lặp. Nếu việc lập gia đình đồng nghĩa với việc bước vào một vòng lặp khác (mà thường là như vậy), thì vòng lặp này có lẽ còn khó thoát ra hơn gấp bội. Vậy, tôi nên tiếp tục tận hưởng sự tự do hiện tại hay bắt đầu một vòng lặp mới? Cảm giác vô định chết tiệt này lại ùa về.

Liệu đây có phải cách để thoát ra một vòng lặp?

Có người khuyên đừng suy nghĩ quá nhiều, cứ hành động thôi. Người khác lại bảo phải cân nhắc kỹ lưỡng hậu quả trước khi làm bất cứ điều gì. Lại có người còn nói đừng nghe ai cả, hãy lắng nghe bản thân mình - tôi tính nghe theo lời khuyên này nhưng mà khoan... có nên nghe theo không nhỉ 🤔, lại là một vòng luẩn quẩn!

Tôi cố tìm xem gốc rễ, nguyên nhân khiến tôi cảm thấy mình cứ quanh quẩy trong một cái vòng này là gì? cuối cùng tìm ra một thứ để đổ lỗi, một "chất gây nghiện" mà tôi đang tận hưởng nó: Sự tự do.

Cái giá của sự tự do!

Tự do là khát vọng của phần lớn con người hiện đại, và sự giàu có thường được xem là một dạng tự do – tự do tài chính. Đó là khả năng làm những gì mình thích, theo đuổi đam mê mà không bị ràng buộc. Tự do thường mang ý nghĩa tích cực, và đó là lý do tại sao nó thường được quảng bá rộng rãi. Nhưng liệu tự do có thực sự luôn tốt? Câu trả lời là... còn tùy thuộc vào mức độ. Tự do quá mức cũng có thể gây ra những hệ lụy không mong muốn. Ví dụ, một cô gái sở hữu hàng trăm bộ quần áo có thể phải đối mặt với bài toán khó khăn mỗi sáng: "Hôm nay mặc gì?". Trong khi đó, một người chỉ có vài bộ trang phục lại đưa ra quyết định một cách dễ dàng hơn. Hoặc chúng ta có thể thấy nhiều nhạc sĩ, nghệ sĩ nổi tiếng thường tiếp xúc với nghệ thuật từ rất sớm, thường là do sự định hướng của gia đình. Họ dường như chỉ có một con đường duy nhất để đi. Điều này không hẳn là tiêu cực. Việc tập trung toàn bộ sức lực vào một con đường duy nhất có thể giúp bạn tiến xa hơn, ngay cả khi bạn đi chậm, vì bạn đã bắt đầu sớm hơn và không bị phân tâm bởi những lựa chọn khác. Nếu bạn đi nhanh trên con đường đó, không ai có thể đuổi kịp bạn.

Qúa nhiều sự lựa chọn khiến bạn ko biết chọn gì, hoặc chọn quá nhiều thứ một lúc

Những người làm trong ngành Công nghệ Thông tin chắc chắn cũng hiểu rõ sự khó khăn khi có quá nhiều lựa chọn. Ngay cả khi bạn chọn một nhánh nhỏ trong ngành này, nó vẫn mở ra vô số con đường và quyết định bạn phải đưa ra cho sự nghiệp của mình. Khi bước đi trên một con đường có quá nhiều ngã rẽ, sự hoài nghi về hướng đi hiện tại là điều khó tránh khỏi. "Liệu mình có đang đi đúng hướng không nhỉ?" Câu hỏi này có thể xuất hiện mỗi khi bạn gặp một ngã rẽ mới hoặc nhìn thấy một con đường khác hấp dẫn hơn, khiến bạn phân tâm và chậm lại. Ví dụ như tôi, dù đã chọn con đường trở thành một web developer, nhưng sự phân vân giữa Frontend và Backend đã khiến tôi học mỗi thứ một chút và cuối cùng trở thành Fullstack. Tôi không khuyến khích người khác đi theo con đường này từ đầu vì nó thực sự quá tải, với vô vàn kiến thức cần phải học, và điều đó đã khiến tôi nhiều lần đau đầu. Tôi có một người bạn làm việc trong quân đội. Nó thường phàn nàn về môi trường làm việc gò bó, thiếu cơ hội phát triển, và thậm chí có thể tính toán được thời điểm nghỉ hưu và chức vụ của mình khi đó. Tôi chỉ biết cười và nói rằng, đôi khi, có quá nhiều lựa chọn cũng không phải là điều tốt. Ít nhất, thằng bạn của tôi vẫn nhìn thấy ánh sáng nơi cuối con đường nó đang đi, còn tôi, với quá nhiều "ánh sáng" từ nhiều con đường khác nhau, lại cảm thấy mù mịt, không biết nên chọn con đường nào. Ngay cả khi đã chọn, sự hoài nghi về lựa chọn đó vẫn luôn thường trực. Tôi thực sự hoài nghi về cái "tự do" mà tôi từng nghĩ sẽ giúp mình thoát khỏi vòng lặp.

Giờ thì tôi nghĩ rằng không chỉ do quá nhiều con đường khiến tôi không biết đi đâu, mà vì tồn tại mâu thuẫn trong suy nghĩ của mình khiến tôi lưỡng lự khi đưa ra quyết định, khiến tôi mãi như vậy.

Mâu thuẫn giúp ta phát triển, nhưng đôi khi cũng khiến ta đứng yên

Tôi nhận thấy cuộc sống của mình chứa đựng rất nhiều mâu thuẫn, và tôi hoàn toàn ý thức được điều này. Mâu thuẫn đôi khi lại bù trừ lẫn nhau, duy trì con người ta ở một trạng thái cân bằng nhất định. Nhìn vào bố mẹ tôi, hai người với hai tính cách hoàn toàn trái ngược nhau vẫn gắn bó với nhau suốt bao nhiêu năm. Tôi biết rằng sự mâu thuẫn trong chính con người tôi có lẽ đã được thừa hưởng từ họ. Ví dụ điển hình là bố tôi nấu ăn nhạt, mẹ tôi nấu ăn mặn, còn tôi thì... nấu chỗ mặn chỗ nhạt.

Sự mâu thuẫn này không chỉ thể hiện trong những điều nhỏ nhặt như vậy mà còn chi phối cả những quyết định lớn trong cuộc đời tôi. Một mặt, tôi khao khát sự ổn định và một hướng đi rõ ràng, nhưng mặt khác, tôi lại sợ sự gò bó và muốn khám phá những điều mới mẻ. Chính sự giằng xé giữa hai thái cực này đã khiến tôi rơi vào trạng thái lưỡng lự, không dám đưa ra quyết định dứt khoát, và cuối cùng, mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn hiện tại.

Inner peace, inner peace

Vậy, làm thế nào để thoát ra khỏi vòng lặp này? Ờ ... tôi không biết, nhưng nhận ra sự hiện diện của nó và chật vật để thoát khỏi nó là một bước tiến lớn rồi. Có lẽ điều tôi cần phải hiểu rõ hơn về những giá trị thực sự của bản thân, xác định được mục tiêu mà mình muốn hướng đến, và học cách chấp nhận những mâu thuẫn tồn tại trong mình. Có lẽ, chính việc chấp nhận và dung hòa những mâu thuẫn đó mới là chìa khóa để tôi tìm thấy sự cân bằng và thoát khỏi cảm giác vô định này. Hành trình này chắc chắn sẽ không dễ dàng, nhưng tôi tin rằng, bằng sự kiên trì và nỗ lực, tôi có thể tìm thấy lối thoát cho chính mình.